اختلال شخصیت دوری گزین ( اجتنابی ) نوعی از اختلال شخصیتی است که ویژگی بارز این افراد دوری کردن از ارتباط با انسان‌ها همراه با حساسیت زیاد نسبت به طرد شدن است. انسان مبتلا به این بیماری از یک طرف نمی‌تواند ارتباط برقرار کند از طرف دیگر مشتاق به برقرای ارتباط با دیگران است. با ما تا پایان این مقاله همراه باشید تا از اختلال شخصیت دوری گزین ( اجتنابی ) و تشخیص این بیماری تا درمان آن اطلاعات خوبی کسب کنید.
اختلال شخصیت دوری گزین چیست ؟
شخصیت دوری گزین نوعی شخصیت اضطرابی است که افراد مبتلا به آن الگویی از پرهیز اجتماعی ، اجتناب از تعامل اجتماعی ، حساسیت شدید به ارزیابی منفی و احساس بی‌لیاقتی را با وجود میل شدید به نزدیکی به دیگران از خود نمایش می‌دهند. این افراد دوست دارند خود را تنها و نگران نشان دهند. این اخلاق‌ها معمولا در اوایل بزرگسالی شروع می‌شود. افراد مبتلا به اختلال دوری گزین فکر می‌کنند از لحاظ اجتماعی بسیار ضعیف هستند. از ارتباط با دیگران از ترس اینکه مورد تمسخر قرار گرفته یا دیگران آنها را طرد کنند ، دوری می‌کنند.
ویژگی‌های شخصیتی افراد دارای اختلال شخصیت دوری گزین
- دارای اعتماد به نفس کمی هستند و به خود اطمینان ندارند.
- معمولا خود را دست کم گرفته و داری عزت نفس نیستند.
- فرار کردن از اجتماع و احساس حقارت و حساسیت زیاد به نظرات منفی دیگران از ویژگی آن‌هاست.
- این افراد بسیار خجالتی هستند و همیشه می‌ترسند که دیگران آنها را تمسخر کرده به همین دلیل از خود چیزی نمی‌گویند. این افراد از صحبت کردن در اجتماع به خاطر خجالت ، تپق زدن می‌ترسند.
- اگر نظر و یا اطلاعاتی باشد آن را منفی می بینند.
- اهل ریسک کردن نیستن و از هر موقعیت جدیدی در زندگی‌شان دوری می‌کنند.
- این افراد می‌ترسند دیگران آنهارا قبول نکرده وطرد کنند بنابراین همیشه از اجتماع و دوستی دور می شوند.
حتما بخوانید
همانطور که می‌دانید افسردگی بر تمام نقاط زندگی تاثیر می‌گذارد. احتمال جدایی در زوج‌هایی که یکی از آنها مبتلا به افسردگی است، 9 برابر بیشتر از سایرین است. با ما تا پایان این مقاله همراه باشید تا شما را با تاثیر افسردگی بر روابط زناشویی بیشتر آشنا کنیم و 5 راهکار موثر برای بهبود آن را به شما بگوییم.
تاثیر افسردگی بر روابط زناشویی و 5 راهکار بی نظیر برای درمان آن
دلایل ایجاد شخصیت دوری گزین در فرد
فردی که دارای اعتماد به نفس پایینی است معمولا ترس این را دارد که به افرادی که تمایل به برقرای ارتباط با او را دارند جواب مثبت دهند. و این فرد با این وجود بیشتر از قبل بی ارزش بودن خود را در ارتباطاتش با دیگران حس می‌کند. و این احساس باعث می‌شود فرد به یک آدم ترسو تبدیل شده که از عدم پذیرش و تایید دیگران می‌ترسد. و این ترس از طرد شدن او را به جایی می‌برد که وقتی حتی کمترین نشانه تنفر و طرد شدن را در طرف مقابلش می‌بیند نسبت به آن زود رنج و حساس می‌شود.
افراد دارای شخصیت دوری گزین معمولات در کودکی خود بسیار آرام و خجالتی بوده و در همان دوران کودکی نیز از نظر اجتماعی کمرو هستند و در فعالیت‌های گروهی و اجتماعی بسیار ضعیف معذب و ناراحت هستند. برعکس افراد منزوی این افراد دوست دارند با دیگران ارتباط برقرار کنند اما ترسی که در آنها است منجرب به عدم ارتباط و فاصله گرفتن از دیگران می‌شود . این شخصیت ارتباط زیادی با ژنتیک دارد و این رفتار‌های دوران کودکی دقیقا در دوران بزرگسالی او نیز تکرار می‌شود البته محیطی یا خانواده‌ای که فرد در آن رشد می‌کند می‌تواند در تمایل فرد به دوری گزینی تاثیر زیادی را بگذارد .معمولا در خانواده این افراد سابقه ترس و اضطراب وجود داشته است واین در حقیقت ازهمان الگوی فرزند پروری بر مبنای ترس و حمایت بیش از حد کودک بوده است.
علائم افراد مبتلا به اختلال شخصیت دوری گزین ( اجتنابی )
این افراد معمولا تمایل به ارتباط با دیگران را ندارند مگر فرد خاصی باشد و فکر می‌کنند در نظر اجتماع و یا دیگران فرد ضعیف و نالایقی هستند و ممکن است از طرف دیگران طرد شوند و دیگران آنها را نپذیرند. این افراد توانایی انجام کاری را به نظر خود ندارند زیرا از این ترس دارند که کار آنها مورد تمسخر دیگران قرار گیرد وهمین ترس باعث می‌شود با دیگران ارتباط قوی و صمیمیی را برقرار نکنند آنها خود را فردی نالایق و بی کفایت می‌دانند و از بودن در محیط‌های جدید فراری‌اند. علائم این افراد معمولا در کودکی و نوجوانی آنها نیز وجود دارد اما در آن دوران امکان تشخیص آن به درستی نیست چون بعضی از علائم مثل خجالت زدگی و ترس از انتقاد و .. معمولا جزو کودکی است.
چگونه با فرد دارای شخصیت دوری گزین ارتباط برقرار کنیم ؟
همانطور که می‌دانیم این افراد دارای ترس زیاد از طرد شدن توسط دیگران و یا اینکه دیگران آنهارا نپزیرند و یا مورد تمسخر آنها در کارها و نظراتی که می‌دهند قرار گیرند از ارتباط با دیگران دوری می‌کنند در حالی که به شدت دوست دارند با دیگران ارتباط برقرار کنند و دنبال حمایت قوی و ضمانت اینکه آنها را بدون انتقاد پذیرفته‌اید هستند. ما باید برای برقرای ارتباط با این افراد در ابتدا این اطمینان‌ها را به او بدهیم .
افراد دارای اختلال شخصیت دوری گزین در روابط عاشقانه و موقعیت کاری
افراد دارای این اختلال معمولا بسیار تودار هستند و همین‌طور خسته کننده. اما این افراد نمی‌توانند خطرناک یا بد ذات باشند. این افراد از نارضایتی دیگران نسبت به خو می‌ترسند و همیشه خود را ضعیف و نالایق می‌دانند. از این رو بدون تایید همسر خود حاضر به شرکت در اجتماع جدیدی نیستند و یا از ارتباط عاشقانه و نزدیک شدن به همسر خود وحشت دارند. اگر هم قبول به این کار کنند نمی‌تواند ثبات و پایداری چندانی داشته باشد و زود از بین می‌رود. و احساس شما برای آنها مانند یک درمانگر یا پدر مادر است نه به عنوان یک همسر یا معشوقه برای او.
ارتباط نقش مهمی را در پیدا کردن موقعیت‌های شغلی خوب دارد همین ارتباط لازمه اکثر شغل‌ها است افراد دارای این اختلال از انتقاد دیگران می‌ترسند در نتیجه سعی می‌کنند توجه کسی را در محیط کاری جلب نکنند و از ارتباط با دیگران و قرار گرفتن در جلسات کاری و غیره دوری کنند و معمولا موقعیت‌های کاری جدید را نمی‌پذیرند مگر اینکه مطمعن باشند که همه افراد از بودن او در آن موقعیت رضایت کامل را دارند. این افراد معمولا مشاغل ساده را انتخاب کرده و سال‌های سال بدون پیشرفت و موفقیت به کار خود ادامه می‌دهند.
اختلالات مرتبط با اختلال شخصیت دوری گزین
اختلال شخصیت دوری گزین ممکن است با سایر اختلالات نیز همراه شود از جمله اختلالاتی که معمولا همراه با اختلال شخصیت دوری گزین دیده می شود می‌توان به موارد همچون اختلال شخصیت مرزی که این افراد در تفکرات و عواطف خود دارای مشکل هستند و اختلال شخصیت وابسته که در این اختلال افراد به شدت به دیگران وابسته‌اند و هراس یا فوبیای اجتماعی که در آن فرد به شدت مضطرب است از قرار گیری در اجتماع .
درمان اختلال شخصیت دوری گزین
درمان اختلال شخصیت دوری گزین بر عهده روانشناس و یا روانپزشک می‌باشد. ما در ادامه این مقاله چهار روش درمانی را به طور مختصر توضیح می‌دهیم. و اینکه استفاده از همه این درمان‌ها با هم می تواند تاثیر بیشتری را بر رفع این بیماری بگذارد.
1- روان درمانی
درمان اصلی این اختلال از طریق روان درمانی است. درمانگر در این روش باید اعتماد بیمار را جلب کند و همچنین ترس‌هایی که فرد از طرد شدن و مسخره شدن دارند، را بپذیرد و با آغوش باز به حمایت از آنها بپردازد. و در نهایت به او بگوید که نیاز به ترس داشتن نیست و او رو از این امر خارج کند. در روان درمانی ابتدا باید روانپزشک با فرد همدلی کرده و اعتماد او را کسب کند و بعد به شناسایی ترس و بررسی ریشه آن بپردازد و مهارتهای اجتماعی را به فرد آموزش داده و به او بگوید آنها را در اجتماع تمرین کند.
2- رفتار درمانی
فرد باید مهارت سخنوری خود را افزایش دهد و بتواند حرف و خاسته خود را به دیگران بگوید و اعتماد به نفس او زیاد شود.
3- دارو درمانی
با توجه به اختلالاتی که ممکن است همراه این اختلال بوجود بیاید ، ممکن است تجویز دارو نیز لازم باشد.
4- گروه درمانی
در این روش فرد متوجه می‌شود که حساسیت زیاد او چه تاثیر بدی را بر دیگران می‌گذارد. این روش درمانی یک روش بسیار موثر در درمان اختلال شخصیت دوری گزین ( اجتنابی ) است.
من نمیتونم تشخیص بدم موتیسم انتخابی دارم یا شخصیت دوری گزین!